Benut u alle toeslagen?
Geplaatst op: 06-07-2023, 16:10:44
In de praktijk maakt niet iedereen optimaal gebruik van de toeslagen. Heeft u er recht op? Vraag ze dan aan en doe het op tijd!
In Nederland hebben we het toeslagenstelsel. Die toeslagen zijn er als tegemoetkoming voor zorgpremies, kinderopvang, huur en kosten van kinderen. Niet iedereen maakt daar gebruik van zo blijkt uit gegevens van het Centraal Planbureau. Van de rechthebbenden vroeg 10% in 2019 geen huurtoeslag aan en deed maar liefst 15% geen beroep op het kindgebonden budget. En we verwachten dat dat anno 2023 niet anders is. Uit ervaring weten we dat onder andere studenten nogal eens de toeslagenboot missen (huur- en zorgtoeslag). Ook zijn mensen soms bang voor grote terugbetalingen achteraf of vinden ze de regelingen ingewikkeld. Wie regelmatig checkt of alle gegevens voor de toeslagen nog kloppen, verkleint de kans op terugbetaling. En die ingewikkelde regelingen leggen we hieronder uit. Daarbij is ook nog van belang dat in 2023 zo’n 500.000 huishoudens extra voor toeslagen in aanmerking komen. Dat komt door de koopkrachtmaatregelen die eind 2022 genomen zijn.
De toeslagen
Er zijn in totaal 4 toeslagen: de zorgtoeslag, de huurtoeslag, de kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget, elk met eigen voorwaarden en bedragen. Er wordt bij de toeslagen onderscheid gemaakt tussen alleenstaanden en toeslagpartners. Sinds 2022 is er sprake van toeslagpartnerschap vanaf de maand nadat uw situatie is veranderd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen trouwen, geregistreerd partner worden, gaan samenwonen met samenlevingscontract, samen een huis kopen en samen een kind krijgen. Voor de details zie www.toeslagen.nl (zoeken op ‘toeslagpartner’). Laten we eens inzoomen.
■ zorgtoeslag
Iedereen die in Nederland woont en 18 jaar of ouder is, moet een eigen zorgverzekering afsluiten en dus kan iedereen vanaf die leeftijd zorgtoeslag aanvragen. Voor deze toeslag mogen het inkomen en het vermogen niet te hoog zijn (zie het kader ‘Inkomen en vermogen’). De zorgtoeslag bedraagt maximaal €154 per maand als u geen toeslagpartner heeft en maximaal €265 per maand als u wel een toeslagpartner heeft (bedragen 2023, voor 2022 €111 respectievelijk €212).
TIP: Het maakt niet uit wie de premie voor de zorgverzekering betaalt. Ook als de ouders de zorgverzekering van hun kind betalen, heeft het kind recht op zorgtoeslag!
■ huurtoeslag
Deze toeslag is voor huurders die een zelfstandige woonruimte huren. In principe is dat een woonruimte met een eigen toegangsdeur die op slot kan, een eigen keuken en een eigen wc. Maar wie in een recreatiewoning of woonboot woont, heeft geen recht op deze toeslag. Maar de regeling geldt juist weer wel voor voordeurdelers en ook voor bewoners van studentencomplexen als die woning vóór 1 juli 1997 was aangewezen voor de huursubsidie (de verhuurder is op de hoogte). Meer details op www.toeslagen.nl/huurtoeslag Om in aanmerking te komen voor huurtoeslag moet de aanvrager minimaal 18 jaar zijn (met uitzondering van wezen of als de aanvrager een kind heeft). De ‘rekenhuur’ (dat is de kale huur plus servicekosten) mag niet te hoog zijn. Voor jongeren onder de 23 ligt de grens op €452,20 (€442,46 in 2022), voor anderen ligt die op €808,06 (€763,47 in 2022). Verder mag de aanvrager niet te veel verdienen en/of een te groot vermogen hebben. Hoe hoog het inkomen mag zijn, hangt af van uw huur, uw leeftijd en de samenstelling van uw huishouden (zie het kader ‘Inkomen en vermogen’). De huurtoeslag kent allerlei uitzonderingen: voor minderjarigen, voor gehandicapten, voor huishoudens van 8 of meer personen, bij langdurige verzorging thuis, bij opname van één van de partners in een verpleeghuis, et cetera.
LET OP: Krijgt u huurtoeslag, maar wordt uw huur door een huurverhoging te hoog? Dan behoudt u recht op de huurtoeslag op grond van het ‘verworven recht’. Meer informatie op www.toeslagen.nl, zoeken op ‘verworven recht’.
TIP: Wijzigt uw huur? In de praktijk geven verhuurders wijzigingen in de huur niet altijd aan de Belastingdienst door. Check uw gegevens dus op www.toeslagen.nl en pas ze aan indien nodig.
■ kinderopvangtoeslag
Voor de opvang van kinderen bij kinderdagverblijf, BSO (‘buitenschoolse opvang’) of gastouder kunt u kinderopvangtoeslag aanvragen. De belangrijkste voorwaarden:
(1) De opvang moet geregistreerd zijn in het Landelijk Register Kinderopvang. U kunt dit checken op www.landelijkregisterkinderopvang.nl
(2) U moet een contract hebben.
(3) U en uw partner moeten in principe beiden werken (bij werkloosheid bestaat nog 3 maanden recht op kinderopvangtoeslag en soms kan tijdens het volgen van een opleiding ook recht op kinderopvangtoeslag bestaan). Sinds 2021 is het ook mogelijk om kinderopvangtoeslag aan te vragen als een van de partners niet werkt, maar een permanente indicatie heeft op grond van de Wlz.
(4) U en uw kind moeten op hetzelfde adres wonen en daar ook ingeschreven staan. Voor co-ouders geldt dat echter niet (zie www.toeslagen.nl/kinderopvangtoeslag).
Het aantal uren waarvoor u kinderopvangtoeslag kunt krijgen, is sinds dit jaar niet meer afhankelijk van het aantal uren dat u werkt. U kunt tot maximaal 230 opvanguren per maand per kind vergoed krijgen. Wie minder gebruikt, krijgt alleen kinderopvangtoeslag voor de gebruikte uren. Niet gebruikte uren mogen echter wel in de rest van het jaar nog worden opgemaakt, ook als u stopt met werken. De hoogte van de kinderopvangtoeslag is inkomensafhankelijk, maar kent geen inkomens- en vermogenstoets. U heeft er dus ook recht op als u meer dan een miljoen verdient.
TIP: Er zijn veel gegevens nodig voor het vaststellen van de juiste hoogte van de kinderopvangtoeslag. Aangezien het vaak om grote bedragen gaat, is het zaak dat de Belastingdienst over de juiste informatie beschikt. De ‘App Kinderopvangtoeslag’ van de Belastingdienst is daarbij een handig hulpmiddel. U vindt de app via www.toeslagen.nl/kinderopvangtoeslag
■ kindgebonden budget
Het kindgebonden budget, ook wel ‘kindertoeslag’ genoemd, is bedoeld als tegemoetkoming in de kosten voor kinderen tot 18 jaar. Het gaat hier om een extra toeslag die los staat van de kinderopvangtoeslag en de kinderbijslag. Uitbetaling vindt plaats aan de ouder die de kinderbijslag op zijn naam heeft staan bij de SVB. De hoogte van het maximale kindgebonden budget hangt af van het aantal kinderen en hun leeftijd. Bij kinderen die 12 of 16 worden, stijgt het kindgebonden budget, als extra tegemoetkoming in de schoolkosten. Het kindgebonden budget is een stevig bedrag: bij 2 kinderen kan het oplopen tot €7.033 per jaar (2023, €5.611 in 2022). Er is een vermogenstoets en de toeslag is inkomensafhankelijk (zie het kader ‘Inkomen en vermogen’).
LET OP: De uitbetaling van het kindgebonden budget volgt vanzelf als u een andere toeslag krijgt van de Belastingdienst. Heeft u geen recht op een andere toeslag, maar wel op het kindgebonden budget? Dan moet u die zelf aanvragen.
Aanvragen
De meeste toeslagen kunt u tot 1 september van het jaar erna aanvragen. Dit geldt niet voor de kinderopvangtoeslag. Die moet u aanvragen binnen 3 maanden na de maand waarin uw kind voor het eerst naar de opvang gaat. Gaat uw kind daar in juni voor het eerst heen, dan moet u de kinderopvangtoeslag dus uiterlijk in september aanvragen. Vraagt u deze toeslag een paar maanden later aan, dan mist u dus geld over die eerste maanden. Voor het aanvragen van de andere toeslagen over 2022 heeft u nog tot 1 september 2023 de tijd. U kunt dit zelf eenvoudig en gratis doen (log in met uw DigiD op www.toeslagen.nl).
TIP: Een opname in een zorginstelling kan gevolgen hebben voor de toeslagen. Soms kunt u vragen om uw toeslagpartner niet meer mee te tellen voor de toeslagen. Ook kunt u, ook als u gehuwd bent, ervoor kiezen het toeslagpartnerschap te ontbinden. Kijk dus goed of dat (méér) toeslag oplevert! Lees er meer over op www.toeslagen.nl, zoeken op ‘zorginstelling’.
Check toeslagen 3 keer
U hoeft uw toeslagen niet elk jaar opnieuw aan te vragen. De Belastingdienst stuurt u aan het eind van het kalenderjaar automatisch een nieuwe voorschotbeschikking voor het jaar erop. Check wel aan het begin van het kalenderjaar en gedurende het jaar 1 of 2 keer of de gegevens van de Belastingdienst nog up-to-date zijn. Wees voor 2023 extra alert op de hoogte van uw inkomen. De aanzienlijke verhogingen van pensioenen en salarissen die we dit jaar zagen vanwege de hoge inflatie, neemt de Belastingdienst namelijk niet automatisch mee bij het vaststellen van uw toeslagen. Ook samenwonen, trouwen, scheiden, overlijden, geboorte, verhuizen, wisseling van baan, stoppen met werken, het ontvangen van een transitievergoeding, het ingaan van een lijfrente-uitkering, een andere rente voor uw hypotheek (en zelfs aflossing), een erfenis of een schenking, kunnen van invloed zijn op het recht op en/of de hoogte van de toeslagen. Geef wijzigingen daarom zo snel mogelijk door aan de Belastingdienst via www.toeslagen.nl. Zo voorkomt u dat u achteraf veel moet terugbetalen. Gaat het om box 3-vermogen, dan is alleen de waarde ervan op 1 januari van het betreffende kalenderjaar van belang. Stijgt uw vermogen na 1 januari, dan heeft dat dus hooguit invloed op de toeslagen van het jaar erop.
TIP: Is uw inkomen mogelijk te hoog voor de toeslag(en)? Zet uw toeslag(en) dan niet stop, maar geef het hoge(re) inkomen door. De Belastingdienst verlaagt de relevante toeslag(en) naar nul, maar checkt achteraf voor dat jaar automatisch of u nog ergens recht op heeft. Zo hoeft u niet opnieuw de toeslag(en) aan te vragen. Gemak dient de mens, nietwaar?
LET OP: In het jaar van overlijden van een fiscaal partner wordt het vermogen van beide fiscaal partners voor de toeslagen apart beoordeeld. Probeer het vermogen in de aangifte inkomstenbelasting zodanig te verdelen dat de vermogenstoets bij geen van beide fiscaal partners gevolgen heeft. Is er te veel vermogen, verdeel het dan op een zodanige manier dat één van beide fiscaal partners geen last heeft van de vermogenstoets. Op deze manier haalt u het maximale uit de toeslagen.
INKOMEN EN VERMOGEN
De grensbedragen voor inkomen en vermogen veranderen jaarlijks door inflatiecorrectie en door inkomenspolitiek. Daardoor kan het voorkomen dat u het ene jaar géén recht had op toeslag(en) en het jaar erna wel. Of andersom. Daarom moet u elk jaar checken of u (nog) recht heeft op uw toeslag(en). Dit is de stand van zaken voor 2022 en 2023.
■ Inkomen
Voor alle toeslagen wordt gekeken naar het ‘verzamelinkomen’ van het betreffende kalenderjaar. Dit is het inkomen in box 1, 2 en 3 opgeteld, na aftrek van alle aftrekposten. U vindt het bedrag ervan in uw aangifte en op uw aanslag inkomstenbelasting. Ontvangt u om wat voor reden dan ook geen belastingaanslag, dan is uw loon uw verzamelinkomen.
|
soort toeslag |
inkomen |
|
zorgtoeslag |
maximuminkomen zonder toeslagpartner €38.520, maximuminkomen met toeslagpartner €48.224 (in 2022 respectievelijk €31.998 en €40.944) |
|
huurtoeslag |
het maximuminkomen is afhankelijk van de hoogte van de huur, de leeftijd en de samenstelling van het huishouden; het inkomen van medebewoners telt mee, het inkomen van onderhuurders niet; van een thuiswonend kind dat op 1 januari jonger was dan 23 jaar, telt de eerste €5.432 (€5.110 in 2022) inkomen niet mee |
|
kinderopvangtoeslag |
geen maximuminkomen |
|
kindgebonden budget |
alleenstaande ouders: het kindgebonden budget is maximaal bij een inkomen tot en met €25.070 (€22.356 in 2022); ouders met toeslagpartner: het kindgebonden budget is maximaal bij inkomens tot en met €43.397 (€39.596 in 2022); verdient u méér, dan wordt over het meerdere een afbouwpercentage van 6,75% toegepast, waardoor het kindgebonden budget naar €0 terugloopt |
■ Vermogen
Voor de zorgtoeslag, huurtoeslag en het kindgebonden budget geldt een vermogenstoets. Hierbij wordt gekeken naar het box 3-vermogen (voor 2023 peildatum 1 januari 2023, voor 2022 peildatum 1 januari 2022). Of u in de loop van het jaar méér of juist minder vermogen heeft, maakt voor de toeslagen van het betreffende kalenderjaar dus niet uit. Vrijgestelde ‘groene beleggingen’ tellen voor de toeslagen wel mee als vermogen. De overwaarde van de eigen woning telt niet mee.
|
toeslag |
vermogen zonder toeslagpartner |
vermogen met toeslagpartner |
||
|
|
2022 |
2023 |
2022 |
2023 |
|
huurtoeslag* |
€31.747 |
€33.748 |
€40.944 |
€67.496 |
|
zorgtoeslag |
€120.020 |
€127.582 |
€151.767 |
€161.329 |
|
kindgebonden budget |
€120.020 |
€127.582 |
€151.767 |
€161.329 |
* Voor de huurtoeslag telt het vermogen van medebewoner(s) mee; het maximale bedrag dat elke medebewoner/partner mag hebben, staat onder ‘vermogen zonder toeslagpartner’. Onder ‘vermogen met toeslagpartner’ staat het bedrag dat geldt voor een situatie waarbij alleen sprake is van 2 partners.
■ Bijzonder inkomen
U kunt de Belastingdienst vragen ‘bijzonder inkomen’ (op www.toeslagen.nl vindt u een overzicht) niet mee te laten tellen voor de huurtoeslag. Zoek op ‘huurtoeslag bijzonder’ en ga dan naar ‘Een nabetaling, uitkering of afkoopsom die niet meetelt voor de huurtoeslag’. Daar vindt u ook een link naar het formulier ‘Verzoek bijzondere situatie huurtoeslag’ waarmee u de aanvraag kunt indienen. Dit kan tot 5 jaar na het jaar waarin u het bijzondere inkomen kreeg (in 2023 dus voor de jaren 2018 tot en met 2023).
■ Bijzonder vermogen
Ook ‘bijzonder vermogen’ kan buiten beschouwing blijven. Dit geldt niet alleen voor de huurtoeslag, maar voor alle toeslagen. Denk bijvoorbeeld aan vermogen van pleegkinderen, vermogen van een minderjarig kind waar u niet aan kunt komen door een zogenaamde ‘BEM-clausule’ (de afkorting staat voor ‘Belegging Erfenis en andere gelden Minderjarigen’) en bepaalde schadevergoedingen. Een vanwege de kinderopvangtoeslagaffaire ontvangen compensatie telt de eerste 3 jaar ook niet mee voor de vermogenstoets. Zie ook het overzicht op www.toeslagen.nl (zoeken op ‘bijzonder vermogen’ en kies voor ‘Vermogen dat niet telt voor huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget’). Net als bij het bijzondere inkomen het geval is, moet u zelf het verzoek indienen dat deze vermogensbestanddelen niet meetellen voor de toeslagen Vul hiervoor het formulier ‘Verzoek bijzonder vermogen toeslagen’ in dat u ook tussen de zoekresultaten ziet staan. Ook deze aanvraag kunt u indienen tot 5 jaar ná het jaar waarin van dit bijzondere vermogen sprake was.
■ 10%-regeling
Let op als een toeslagpartner of medebewoner uw huishouden verlaat. Is zijn of haar inkomen na vertrek of de beëindiging van het partnerschap hoger, bijvoorbeeld als uw kind na de studie de deur uit gaat en (méér) geld gaat verdienen, of als uw ex na de scheiding een hoger inkomen krijgt dan toen u nog bij elkaar was? Dan telt dat extra inkomen mee voor uw toeslagen, maar soms kunt u dat voorkomen dankzij de zogenaamde ‘10%-regeling’. Ook als uw toeslagpartner overlijdt, kunt u een beroep doen op de 10%-regeling (en wel als de toeslag op diens naam stond en uw eigen inkomen méér dan 10% is toegenomen, bijvoorbeeld als gevolg van nabestaandenpensioen).
TIP: Details over deze regeling vindt u op www.toeslagen.nl, zoeken op ‘10%-regeling’. U vindt dan ook het formulier ‘Verzoek 10%-regeling voor toeslagen’. U kunt de aanvraag indienen tot 5 jaar ná het jaar waar het verzoek over gaat!
Bereken op www.toeslagen.nl (zoek op ‘proefberekening’) op welke toeslagen u recht heeft en hoe hoog de bedragen zijn. De berekening van het toetsingsinkomen in de rekenhulp geeft slechts een indicatie, omdat niet alle onderdelen van het verzamelinkomen worden meegenomen. Ontvangt u een bepaalde toeslag niet, check dan altijd met het verzamelinkomen in de aangifte (of de aanslag) of u er wellicht toch recht op heeft. Zeker als u veel aftrekposten heeft, komt u er soms toch voor in aanmerking!
Bron: FiscAlert juni 2023 | jrg 29 nr 6 | p.20-23